“ĐỒNG” DÙNG TRONG ĐIÊU KHẮC:
“Đồng” dùng trong điêu khắc là các loại hợp kim có niên đại từ 4.500 TCN, bao gồm các lượng đồng và thiếc với một số tỷ lệ khác nhau. Hai dạng đồng – thiếc đã được sử dụng trong thời đại đồ đồng là “đồng nhẹ”, với 6% thiếc, được rèn mỏng và được sử dụng cho các vật thể như áo giáp, mũi tên đồng…và “đồng cổ điển”, hỗn hợp đồng với 10% thiếc, vẫn được sử dụng để đúc đồ vật cho đến ngày nay.
TÁC PHẨM ĐIÊU KHẮC BẰNG ĐỒNG ĐƯỢC LÀM NHƯ THẾ NÀO?
Kỹ thuật “đúc mất sáp” (Lost wax casting) là kỹ thuật phổ biến nhất để tạo ra các tác phẩm điêu khắc bằng đồng. Mặc dù quy trình chính xác có thể đổi khác đôi chút giữa các xưởng đúc, kỹ thuật này đã tương đối chuẩn kể từ khi bắt đầu được sử dụng từ khoảng 3.700 TCN.
Đồng có thể được sử dụng để tạo ra gần như bất kỳ loại điêu khắc nào, chỉ tuỳ thuộc chủ yếu vào khuôn đúc. Từ thuở xa xưa, khi kỹ thuật luyện kim từng bước hình thành và phát triển, hợp kim đồng – thiếc đã được sử dụng để chế tạo vũ khí, tàu thuyền và đồ trang sức. Tuy nhiên nổi tiếng nhất vẫn là việc chúng được sử dụng trong ngành điêu khắc kể từ thời Hy Lạp cổ đại. Bằng cách kết hợp thẩm mỹ của chủ nghĩa tự nhiên lý tưởng hóa và phương pháp “đúc mất sáp” (Lost wax casting), điêu khắc Hy Lạp cổ đại đã có thể tạo ra những bức tượng có kích thước hoành tráng với chi tiết hoàn mỹ vô song. Những tác phẩm điêu khắc này vẫn được ngưỡng mộ, tôn sùng cho đến ngày nay và là một trong những đỉnh cao của nghệ thuật chế tác của nhân loại.
CẦN QUAN TÂM ĐẾN ĐIỀU GÌ VỀ CHẤT LƯỢNG VÀ VẬT LIỆU CỦA MỘT TÁC PHẨM ĐIÊU KHẮC BẰNG ĐỒNG?
Mặc dù đồng hợp kim vô cùng bền và ít bị biến đổi bởi tác động của những điều kiện tự nhiên thì tuy thế, chất lượng tác phẩm điêu khắc lại phụ thuộc nhiều vào kỹ thuật đúc. Nhiều khuyết tật khác nhau, như độ xốp của hợp kim – sự hình thành bong bóng khí trong quá trình nguội hoặc làm lạnh bề mặt – sự hợp nhất không hoàn hảo của hai mặt của kim loại lỏng – có thể ảnh hưởng đến độ bền mặt ngoài và độ bền của hợp kim.
TƯỢNG ĐỒNG NHỎ
Một bức tượng nhỏ là một tác phẩm nghệ thuật đồng thời là một vật phẩm trang trí. Bắt đầu từ thời kỳ Baroque và Rococo, những bức tượng đồng được làm thủ công, được thiết kế để trang trí và là một phần của trang trí nội thất nhà ở. Lúc này đã hình thành nên xu hướng sử dụng tượng đồng mỹ thuật nhỏ, dùng trang trí trong không gian sống, để thể hiện một cách tao nhã và tinh tế về đẳng cấp và sự giàu có.
NỘI THẤT CỔ ĐIỂN VÀ TƯỢNG MỸ THUẬT
Nội thất cổ điển đang “làm bão” thế giới. Hiện tại chúng đang xuất hiện ở mọi nơi, từ những ngôi nhà, khu phố cho đến các quán cà phê, khách sạn và nhà hàng thời thượng.
Có thể quý vị có một cách tiếp cận lấy cảm hứng từ những đồ nội thất cổ điển phong cách bohemian, hoặc quý vị thích đồ nội thất mây, đồ nội thất cũ sưu tầm và đồ vật trang trí nhỏ được phát hiện ở chợ trời… Hoặc có lẽ quý vị có thể thích phong cách cổ điển truyền thống với ghế bành nhung và chân nến được chế tác đẹp mắt hoặc thậm chí là đèn chùm. Hoặc có thể retro (hoài cổ) là điều quý vị thích hơn và quý vị không thể có đủ màu pastel cho nhà bếp với hình nền hoa văn… Nhưng, một khi tất cả đồ nội thất đã được lựa chọn và trình bày, sắp đặt cẩn thận thì đừng quên một thứ vô cùng quan trọng cuối cùng: tác phẩm nghệ thuật.
Nếu quý vị có một nội thất phong cách bohemian tự do, phóng túng thì hãy tìm đến những tác phẩm điêu khắc nhỏ hoặc vừa bằng đồng, trào lưu Art Deco, để tăng thêm sự hấp dẫn hơn cho lựa chọn của quý vị với những đồ trang trí nhỏ. Phong cách Bohemian hay còn gọi là Boho hoặc Boho Chic, là thuật ngữ để nói về phong cách của cộng đồng người Bohemia (Gypsy). Thuật ngữ Bohemian được biết đến từ khoảng thế kỷ 19 và nhanh chóng du nhập sâu vào lối sống, bao trùm mọi lĩnh vực đời sống từ nghệ thuật, thời trang cho tới kiến trúc, nội thất…
ORMOLU: Đẹp như Vàng
Hầu như không nhiều người, ngoài giới nghiên cứu và những người quan tâm nghiêm túc về đồ cổ, được biết: vật liệu ormolu – còn được gọi là đồng mạ vàng hoặc đồng dorée – là nền tảng của nghệ thuật trang trí châu Âu trong Thế kỷ XVIII và XIX.
TƯỢNG ĐỒNG MỸ THUẬT TRONG KHÔNG GIAN NỘI THẤT
Tượng đồng mỹ thuật loại có kích thước nhỏ (có một thuật ngữ để gọi loại tượng này là “tượng salon”), được làm ra với mục đích chính là trang trí trong nội thất, trong không gian sống. Do vậy, cho dù các bức tượng thuộc phong cách hay thời đại nào thì cách bài trí chúng trong một không gian nội thất cụ thể là điều vô cùng quan trọng.
Khi nói đến trang trí với tượng đồng mỹ thuật (nhất là những loại tượng theo phong cách cổ điển) điều quan trọng là cần tạo nên sự tương phản giữa các chủ thể trong bối cảnh trang trí. Bằng cách pha trộn ánh sáng đèn hiện đại, các loại đèn led (spotlight hoặc downlight), xử lý ánh sáng từ cửa sổ và các vật dụng khác trong bố cục mà bức tượng được đặt, ta có thể tạo ra một không gian trang nhã phù hợp với bộ sưu tập của mình. Kết hợp các phong cách khác nhau, các cách phối màu…, có thể tạo nên sự hiệu ứng tương phản một cách hợp lý.
Với mỗi pho tượng ta nên xem xét đặt một hiện vật tương phản gần đó. Chẳng hạn đặt một chiếc ghế Baroque bên cạnh một chiếc bàn Đan Mạch hiện đại, hoặc có thể làm nổi bật chiếc đèn Art Nouveau bằng một chiếc ghế sofa tân thời.
Ánh sáng là chìa khoá dẫn đến thành công của việc trang trí.
Mặc dù có thể trang trí các bức tường của mình bằng loại vật liệu cũng như màu sắc phù hợp theo từng thời gian chẳng hạn như giấy dán tường, thảm hoặc các tác phẩm nghệ thuật khổ lớn, thì đấy có thể vẫn không phải là sự lựa chọn đúng. Vì điều này có thể làm rối mắt và tạo ra cảm giác về một căn phòng bừa bộn.
Nhiều nhà sưu tập có kinh nghiệm thường làm nổi bật các tác phẩm của họ bằng cách trình bày chúng trong căn phòng với những bức tường có màu đơn sắc. Màu “sơn di sản” tông thẫm của các thương hiệu như Benjamin Moore thực sự có thể làm cho các tác phẩm trở nên sống động.
Tìm kiếm một chút gì đó để thêm một dấu ấn cá nhân vào các không gian và các bức tường trống trong ngôi nhà của quý vị?
Câu trả lời, đó là một tác phẩm mỹ thuật (hội họa hoặc điêu khắc) trong nội thất, là cách lý tưởng để thể hiện phong cách cá nhân, gu thẩm mỹ của gia chủ. Độc đáo và nguyên bản, chọn lựa phù hợp, chúng có thể là điểm nhấn cho bất kỳ không gian nào. Thêm nghệ thuật vào không gian sống của quý vị là một cơ hội tuyệt vời để thể hiện cá tính và trau dồi gu thẩm mỹ, bằng cách (gần như là) quản lý phòng trưng bày nghệ thuật của riêng mình.
Ngày nay, thế giới nghệ thuật ngày càng trở nên dễ tiếp cận và “dân chủ hoá”. Theo Thierry Ehrmann (Artprice), số lượng người mua các tác phẩm mỹ thuật đã tăng từ 500 ngàn sau Thế chiến thứ hai, lên tới hơn 70 triệu ngày nay. Trong Thế kỷ XXI, khoảng 700 bảo tàng được xây dựng mỗi năm và có đủ các hội chợ nghệ thuật đương đại cho gần như mỗi ngày trong năm. Từ các hội chợ nghệ thuật uy tín như Art Basel, FIAC, Art Paris hay Frieze, đến các hội chợ nhỏ hơn, gần gũi và thân mật, mỗi người đều có vai trò trong việc “tiết lộ và sưu tầm kho báu”. Hơn cả triển lãm hoặc bảo tàng, hội chợ nghệ thuật và các phiên đấu giá (kể cả trên mạng Internet) cho phép chúng ta đến gần hơn với thế giới nghệ thuật, ở tư cách là nhà sưu tầm.
Trong một thời gian dài, hệ thống phân cấp của các thể loại, giới hạn phạm vi các chủ đề, được coi là chấp nhận được trong nghệ thuật (điêu khắc) tượng hình. Theo thứ tự từ uy tín nhất đến kém uy tín nhất, thứ bậc của các thể loại là: lịch sử, chân dung, cảnh đời thường, phong cảnh, nghệ thuật động vật và cuối cùng là sự sống. Chủ nghĩa duy tâm thường được ưu tiên hơn chủ nghĩa hiện thực, theo triết lý Platonist rằng, nghệ thuật nên “thể hiện rõ bản chất phổ quát của sự vật”, chứ không phải là một bản sao cơ học. Chỉ đến cuối Thế kỷ XIX, các nghệ sĩ và các nhà phê bình nghệ thuật bắt đầu nổi dậy chống lại chủ nghĩa hàn lâm và mở rộng phạm vi của các chủ đề được miêu tả. Những người theo trường phái ấn tượng đã xuất sắc trong việc phát triển các kỹ năng, đồng thời trình độ thưởng thức của tầng lớp trung lưu cũng ngày càng tiến bộ. Cuối thập niên 50 và đầu thập niên 60 đánh dấu một giai đoạn thay đổi lớn khác của mỹ thuật nhờ vào sự ra đời của nghệ thuật Pop, truyện tranh, quảng cáo và xây dựng thương hiệu.
Nhà phê bình văn hoá lỗi lạc Ted Sturgeon (1918-1985) đánh giá: “đến 90% những thứ được viết ra, xuất bản bởi bất kỳ ai đều là nhảm nhí”. Triết gia đương đại nổi tiếng người Mỹ Dan Dennett cũng cho rằng: “90% những thứ bao gồm nhạc, họa, điêu khắc hay văn học… đều là thứ bỏ đi”.
Vậy nên, có thể nói, số 10% còn lại – những thứ hữu hình thật sự có giá trị là những thứ đã được tạo nên từ trong quá khứ “trăm năm – ngàn năm” trước, đi qua những thử thách của thời gian mà vẫn sống mãi cùng năm tháng.