Tác phẩm nghệ thuật là gì? 4 tiêu chí đánh giá một tác phẩm nghệ thuật

Bài viết này tập trung vào việc giải thích câu hỏi: Tác phẩm nghệ thuật là gì?

Tác phẩm nghệ thuật là tiếng nói của trái tim, là tâm hồn của người nghệ sĩ được gửi gắm vào những đường nét, màu sắc, âm thanh, ngôn từ.

Thiếu nữ đeo hoa tai ngọc trai (Girl with a Pearl Earring) – Tranh của Johannes Vermeer

Hội họa là ngôn ngữ của màu sắc, là cách người nghệ sĩ dùng những gam màu để kể một câu chuyện, vẽ nên một bức tranh về thế giới xung quanh. Một bức tranh đẹp không chỉ khiến người ta ngắm nhìn mà còn khiến họ cảm thấy rung động, xúc động.

Điêu khắc là ngôn ngữ của hình khối, là cách người nghệ sĩ dùng những khối đá, gỗ, kim loại để tạo ra những tác phẩm mang đậm giá trị thẩm mỹ và ý nghĩa nhân văn. Một tác phẩm điêu khắc đẹp không chỉ khiến người ta trầm trồ mà còn khiến họ suy ngẫm về cuộc sống.

Âm nhạc là ngôn ngữ của âm thanh, là cách người nghệ sĩ dùng những giai điệu, ca từ để chạm đến trái tim người nghe. Một bản nhạc hay không chỉ khiến người ta say đắm mà còn khiến họ cảm thấy yêu đời, yêu cuộc sống.

Văn học là ngôn ngữ của ngôn từ, là cách người nghệ sĩ dùng những câu chữ để kể một câu chuyện, vẽ nên một bức tranh về cuộc sống. Một tác phẩm văn học hay không chỉ khiến người ta đọc mãi không chán mà còn khiến họ suy ngẫm về những vấn đề của cuộc sống.

Tác phẩm nghệ thuật là một món quà mà người nghệ sĩ dành tặng cho cuộc đời. Nó mang đến cho con người những cảm xúc, rung động, suy ngẫm, giúp con người sống đẹp hơn, có ý nghĩa hơn.

>> Xem thêm: 3 giá trị của tượng nghệ thuật khi sở hữu và mua tặng quà

Tác phẩm nghệ thuật là gì – Tiêu chí đánh giá?

Việc đánh giá một tác phẩm nghệ thuật là một quá trình phức tạp, đòi hỏi sự hiểu biết, cảm nhận tinh tế của người thưởng thức. Mỗi người có một cảm nhận thẩm mỹ khác nhau, nên có thể có những đánh giá khác nhau về một tác phẩm nghệ thuật. 

Tuy nhiên, bốn tiêu chí đánh giá dưới đây có thể là một căn cứ quan trọng để giúp chúng ta có được những đánh giá khách quan, toàn diện về một tác phẩm nghệ thuật.

• Sự sáng tạo: Tác phẩm nghệ thuật phải thể hiện được sự sáng tạo của người nghệ sĩ trong cách sử dụng ngôn ngữ nghệ thuật, thể hiện ý tưởng, nội dung tác phẩm. Sự sáng tạo thể hiện ở sự độc đáo, mới lạ, không trùng lặp với những tác phẩm khác.

• Sự cảm nhận: Tác phẩm nghệ thuật phải thể hiện được sự cảm nhận của người nghệ sĩ về thế giới xung quanh, về những vấn đề của cuộc sống. Sự cảm nhận thể hiện ở sự sâu sắc, tinh tế, thấu hiểu của người nghệ sĩ.

• Giá trị thẩm mỹ: Tác phẩm nghệ thuật phải có giá trị thẩm mỹ, mang lại cho người thưởng thức những cảm xúc, rung động thẩm mỹ. Giá trị thẩm mỹ thể hiện ở vẻ đẹp, sự hài hòa, cân đối, nhịp điệu của tác phẩm.

• Giá trị tinh thần: Giá trị tinh thần của tác phẩm nghệ thuật thể hiện ở khả năng tác động đến tâm hồn, tình cảm của người thưởng thức, giúp họ có những cảm xúc, rung động, suy ngẫm về cuộc sống.

Một số ví dụ về việc áp dụng các tiêu chí đánh giá tác phẩm nghệ thuật:

Bức tranh “Mona Lisa” của Leonardo da Vinci

Bức tranh “Mona Lisa” của Leonardo da Vinci được đánh giá cao bởi sự sáng tạo trong cách sử dụng màu sắc, đường nét, bố cục. Bức tranh cũng thể hiện được sự cảm nhận tinh tế của người nghệ sĩ về vẻ đẹp của con người. Và cuối cùng, bức tranh đã mang lại cho người thưởng thức những cảm xúc, rung động sâu sắc.

Tác phẩm “Chí Phèo” của Nam Cao được đánh giá cao bởi tính hiện thực, chân thực trong việc phản ánh hiện thực xã hội Việt Nam thời kỳ thực dân phong kiến. Tác phẩm cũng thể hiện được những tư tưởng nhân đạo sâu sắc của nhà văn.

Tác phẩm nghệ thuật là gì – Giá trị của tác phẩm nghệ thuật?

Giá trị của tác phẩm nghệ thuật là một khái niệm phức tạp, có thể được hiểu theo nhiều cách khác nhau. Tuy nhiên, có thể hiểu một cách tổng quát, giá trị của tác phẩm nghệ thuật là những giá trị mà tác phẩm nghệ thuật mang lại cho con người, cho xã hội.

Giá trị của tác phẩm nghệ thuật có thể được chia thành hai loại chính: giá trị thẩm mỹ và giá trị tinh thần.

>> Có thể bạn quan tâm: Tượng trang trí phòng khách giúp nâng tầm không gian sống

Giá trị thẩm mỹ của tác phẩm nghệ thuật thể hiện ở vẻ đẹp, sự hài hòa, cân đối, nhịp điệu của tác phẩm. Giá trị thẩm mỹ của tác phẩm nghệ thuật có thể được thể hiện ở nhiều khía cạnh khác nhau, như:

• Khả năng mang lại những cảm xúc, rung động thẩm mỹ cho người thưởng thức: Tác phẩm nghệ thuật có giá trị thẩm mỹ cao phải là tác phẩm có khả năng chạm đến trái tim của người thưởng thức, mang lại cho họ những cảm xúc, rung động thẩm mỹ sâu sắc. Những cảm xúc này có thể là những cảm xúc vui, buồn, giận dữ, yêu thương,…

• Khả năng giúp người thưởng thức khám phá vẻ đẹp của thế giới xung quanh: Tác phẩm nghệ thuật có giá trị thẩm mỹ cao phải là tác phẩm có khả năng giúp người thưởng thức khám phá vẻ đẹp của thiên nhiên, của con người, của cuộc sống.

• Khả năng giúp người thưởng thức phát triển khả năng cảm thụ thẩm mỹ: Tác phẩm nghệ thuật có giá trị thẩm mỹ cao phải là tác phẩm có khả năng giúp người thưởng thức trở nên giàu cảm xúc, tinh tế, thấu hiểu.

Tượng Venus de Milo – Thần Vệ Nữ, Tác giả: Alexandros of Antioch

Giá trị tinh thần của tác phẩm nghệ thuật thể hiện ở khả năng tác động đến tâm hồn, tình cảm của người thưởng thức, giúp họ có những cảm xúc, rung động, suy ngẫm về cuộc sống. Giá trị tinh thần của tác phẩm nghệ thuật có thể được thể hiện ở nhiều khía cạnh khác nhau, như:

• Khả năng mang lại những cảm xúc, rung động tinh thần cho người thưởng thức: Tác phẩm nghệ thuật có giá trị tinh thần cao phải là tác phẩm có khả năng chạm đến trái tim của người thưởng thức, mang lại cho họ những cảm xúc, rung động tinh thần sâu sắc. Những cảm xúc này có thể là những cảm xúc vui, buồn, giận dữ, yêu thương,…

• Khả năng giúp người thưởng thức khám phá thế giới xung quanh, về những vấn đề của cuộc sống: Tác phẩm nghệ thuật có giá trị tinh thần cao phải là tác phẩm có khả năng giúp người thưởng thức khám phá thế giới xung quanh, về những vấn đề của cuộc sống. Tác phẩm nghệ thuật có thể giúp người thưởng thức hiểu được vẻ đẹp của thiên nhiên, của con người, của cuộc sống, cũng có thể giúp người thưởng thức hiểu được những vấn đề xã hội, những giá trị nhân văn,…

• Khả năng giúp người thưởng thức phát triển tâm hồn, nhân cách: Tác phẩm nghệ thuật có giá trị tinh thần cao phải là tác phẩm có khả năng giúp người thưởng thức trở nên giàu cảm xúc, tinh tế, thấu hiểu, cũng có thể giúp người thưởng thức trở nên tốt đẹp hơn, có ý thức trách nhiệm với xã hội,…

Giá trị của tác phẩm nghệ thuật là một yếu tố quan trọng quyết định sự tồn tại và phát triển của tác phẩm nghệ thuật. Một tác phẩm nghệ thuật có giá trị cao sẽ có sức sống lâu bền, được nhiều người yêu thích và trân trọng.

Xin chân thành cảm ơn,