Tượng Lady Justice
Tác phẩm tượng đồng điêu khắc Lady Justice là một trong những chủ đề được khai thác triệt để nhất trong lĩnh vực điêu khắc với vô số phiên bản. Đây cũng hình tượng xuất hiện trong nhiều loại hình nghệ thuật khác như hội họa, văn học.
Tượng Lady Justice từ thế kỷ 18 tại Castellania (ảnh: Wikipedia)
Tượng Lady Justice được lấy cảm hứng từ câu chuyện của những nữ thần Thémis trong thần thoại Hy Lạp và Justicia thuộc thần thoại La Mã cổ đại.
Hình mẫu tượng Lady Justice xuất hiện chính thức lần đầu vào khoảng năm 700 trước Công nguyên. Khi đó, nữ thần Hy Lạp cổ đại Themis được cho là chủ trì công lý và luật pháp. Là con gái của thần Uranus (bầu trời) và Gaia (trái đất), tên gọi của Themis bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp có nghĩa là “trật tự”, “luật lệ”.
>> Xem thêm: Tượng trang trí phòng ngủ: 3 giá trị đời sống cho nhà sưu tầm
Theo những gì còn lưu truyền, Themis là người đã tạo ra luật pháp, chủ trì các cuộc họp và hướng dẫn con người về công lý và đạo đức. Thémis cũng được biết đến như một vị thần có hiểu biết sâu sắc, uyên thâm về mọi vấn đề. Chính sự thông thái này đã giúp nàng có thể tiên đoán được tương lai, số phận của con người lẫn các vị thần. Tính công bằng, chính trực và nghiêm minh của Thémis đã khiến người Hy Lạp cổ xưa khâm phục và biết ơn.
Đến giai đoạn thịnh vượng của nền văn minh La Mã, huyền thoại về nữ thần công lý vẫn tiếp tục, nhưng là với cái tên Justitia. Hình ảnh của chúng ta về Lady Justice ngày nay chính là sự kết hợp của những vị thần này.
Một phiên bản tượng Lady Justice (ảnh: Kunst en Kadootjes)
Bức tượng Lady Justice là biểu tượng được nhân cách hóa cho khái niệm “công lý”. Nó được thể hiện thông qua hình ảnh một người phụ nữ đang bịt mắt, trên tay cầm một chiếc cân và một thanh kiếm. Cả ba yếu tố này đều hàm chứa những ý nghĩa liên quan đến công lý, sự công bằng và liêm chính.
Chiếc khăn bịt mắt, chi tiết chỉ được các nghệ nhân thêm vào từ thế kỷ 16, thể hiện sự công bằng, khách quan của luật pháp. Nó như một lời nhắc nhở các cơ quan, thể chế chỉ được đánh giá, xét xử các vụ án dựa trên sự thật, thay vì bị ảnh hưởng bởi thành kiến hoặc ý kiến từ dư luận. Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng chiếc khăn mang ý nghĩa mỉa mai việc hệ thống tư pháp thường dung túng cho quyền lực, địa vị và “nhắm mắt làm ngơ” cho qua tội ác.
Trong khi đó, thanh kiếm tượng trưng cho sức mạnh của luật pháp, nơi cái ác phải bị trừng trị. Một số nghiên cứu cho rằng, thanh kiếm được gắn liền với công lý là bởi vào thời cổ đại, một bản án có tội đồng nghĩa với việc người phạm tội phải chịu một nhát gươm trừng trị. Việc thanh kiếm không còn vỏ cũng truyền đạt sự minh bạch, quyết đoán và không sợ hãi.
>> Có thể bạn quan tâm: Vì sao chọn tác phẩm điêu khắc làm tượng trang trí tiểu cảnh?
Yếu tố nổi bật tiếp theo là chiếc cân, thứ đại diện cho cán cân công lý. Lady Justice, hay rộng hơn là hệ thống luật pháp, chỉ có thể quyết định khi đã cân nhắc kỹ lưỡng tất cả các bằng chứng một cách khách quan.
Ngoài ra, còn rất nhiều hình ảnh ẩn dụ khác được mô tả trong tác phẩm tượng Lady Justice. Nếu nhìn kỹ, ta sẽ thấy chân của nhân vật đang đứng trên một con rắn khi nó đang trườn qua một quyển sách. Con rắn là hiện thân của cái ác, cái bất công cần phải diệt trừ. Cuốn sách tượng trưng cho Hiến Pháp, nơi xuất phát của hệ thống tư pháp.
Cùng với nhau, những biểu tượng này thể hiện ý tưởng rằng công lý phải công bằng, không thiên vị và dựa trên pháp quyền.
Tượng Lady Justice phiên bản bằng đồng (ảnh: Opinio Juris)
Tại Trâm Anh Art, chúng tôi hiện đang trưng bày tượng Lady Justice phiên bản bằng đồng. Đây là tác phẩm phỏng theo sáng tác của Jean-Antoine Houdon – nhà điêu khắc tân cổ điển người Pháp. Houdon nổi tiếng với những tác phẩm khắc họa hình tượng các danh nhân như những nhà triết học, nhà phát minh, nhân vật chính trị và các nhà khai sáng,… Houdon hoàn thành bức tượng Lady Justice vào khoảng năm 1810.
Tượng Lady Justice là tác phẩm điêu khắc phù hợp để đặt ở những không gian làm việc, hoặc nơi để gia chủ tiếp đón những đối tác quan trọng. Chất liệu đồng khiến bức tượng trở nên nổi bật khi trưng bày và giữ mãi sức sống theo thời gian. Bên cạnh việc gia tăng tính trang nghiêm, tao nhã cho gian phòng, tác phẩm chắc chắn sẽ nâng cao tính thẩm mỹ chung của không gian xung quanh.
Ngoài ra, bức tượng cũng là món quà ý nghĩa đến người thân hoặc bạn bè đang theo đuổi ngành Luật, vì tượng Lady Justice vốn là biểu tượng nổi tiếng cho hệ thống tư pháp toàn thế giới.
